Een ongekende omslag
Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog, 1917, starten de gebroeders Reukema met het ophalen van schroot, lompen en papier, die ze dan vervolgens weer verkopen. Een ruime eeuw later stoten ze de papiertak af en levert het bedrijf onder een nieuwe naam, Myne, een belangrijke bijdrage aan de omslag naar een circulaire economie. Myne is een schoolvoorbeeld dat laat zien dat afval niet bestaat.
De omslag die plaatsvindt is eigenlijk ongekend. Decennialang leeft Reukema van de handel in schroot. Gebruikt metaal en aluminium kopen ze op, laden die vervolgens in lege containers, die terug moeten naar China om daar het schroot te verwerken. Het is ook de enige manier om dit op een rendabele manier te doen. Binnen het bedrijf denken ze al wel na over de toekomst, waarbij het schroot een tweede leven krijgt. Als China besluit om niet langer afval te importeren, gaat het roer helemaal om. Myne wordt producent van circulaire metalen en ontwikkelt samen met de technische universiteit Delft een robotsorteerstraat, waardoor dit mogelijk wordt.
Co-CEO Martijn van de Poll van Myne (voorheen Reukema) uit Harderwijk
Hoe wordt er door medewerkers binnen jullie bedrijf tegen deze omslag aangekeken?
Van de Poll: “Onbegrip, argwaan dat is er zeker geweest. Dat had niet alleen te maken met deze omslag. Vergis je niet, voordat we last kregen van de bankencrisis (in 2018, red.), bij ons een paar jaar later voelbaar dan in de rest van de economie, hadden we 250 mensen in dienst. Dat moesten we daarna terugbrengen naar zo’n 100, dus dat speelt ook nog mee. We hebben veel met mensen gesproken, we zijn met kwartaalmeetings begonnen bijvoorbeeld. Daarnaast is ons personeelsbeleid veranderd. Als schroothandelaar heb je vooral mensen nodig die hard willen werken, energiek zijn en problemen kunnen oplossen. Maar wij zijn nu meer een tech-bedrijf geworden en dan heb je meer aan medewerkers die alles op orde willen houden en vooral datagedreven zijn. Veel van onze commerciële mensen zijn dan ook vertrokken, onder meer naar onze concurrenten. Wat mij verder opvalt is dat ogenschijnlijk kleine aanpassingen soms goed werken. Zo zat iedereen vroeger bij ons in kleine kamers, met muren en deuren ertussen. Nu hebben we één grote, open en lichte ruimte gemaakt, met veel glas. Dat werkt. Mensen gaan als vanzelf met elkaar samenwerken, er heerst een andere sfeer. Ik realiseer mij dat we er zeker nog niet zijn, we moeten blijven communiceren, maar goed op weg zijn we wel. Dat merkte ik ook aan de naamsverandering, die binnen de organisatie helemaal geen ‘big thing’ is. Het wordt meer gezien als de voltooiing van een proces, wat het ook eigenlijk is.”
Was deze ongekende omslag mogelijk geweest zonder robotisering en artificiële intelligentie (AI)?
In de oude situatie kochten we schroot in, konden dit goedkoop verschepen naar China, omdat de volle containers die uit China kwamen anders leeg terugvoeren. En in China waren er handjes die goedkoop het schroot konden scheiden in bruikbaar en niet-bruikbaar. Wat we nu hebben gedaan is niet alleen een robotsorteerstraat (de Xorter) bouwen. Het mooie is dat we nu blends kunnen maken, waarmee we de vraag van klanten adequaat beantwoorden. Dat is alleen met mensenhanden niet mogelijk, wel met de snelste chips en beste sensoren. Dus nee, zonder robotisering en AI zou dit nooit gelukt zijn en de steun van de technische universiteit Delft is daarbij van grote betekenis geweest.”
De combinatie van AI, robotisering en de gevolgen daarvan, namelijk op basis van een circulair recept re-used aluminium kunnen produceren. Zou je kunnen zeggen dat wat jullie gedaan hebben echt een innovatiesprong is?
“Nou dat moeten anderen maar beoordelen. Het is wel zo dat we met behulp van de Xorter van metaalafval in veel gevallen hoogwaardige grondstoffen kunnen maken. Hiervan kun je autodeuren vervaardigen, of fietsframes bijvoorbeeld. Terwijl nog maar kortgeleden dat metaalafval verwerkt werd in laagwaardige toepassingen en in grote mate geëxporteerd naar Azië. Bovendien hoef je nu door de inzet van mijnbouw geen nieuwe grondstoffen meer te winnen. Dat is milieuwinst. En wat Myne betreft zitten we niet meer achteraan in de keten als afvalverwerker, maar vooraan, omdat we producent van ‘groen’ metaal zijn geworden. Dus ja, er is zeker veel veranderd bij Myne”
Vraag van Martijn van de Poll aan de volgende ondernemer:
Als wij iets geleerd hebben is het de waarde van samenwerken en kennisdelen. Daarom zou ik de volgende ondernemer die jullie interviewen deze vraag willen voorleggen: wie is jouw belangrijkste samenwerkingspartner en waarom?
Lees ook het artikel