Videopodcast: Veelgestelde vragen rondom personeel

Wouter Ribbers, arbeidsrechtadvocaat bij JPR advocaten, vertelt dat 1 van de meest voorkomende casussen van dit moment is dat er door een bedrijf NOW subsidie is aangevraagd, maar ze toch afscheid moet nemen van personeel. Hoe gaat dat?

Het antwoord is dat het kan, maar als je tijdens gebruik van de huidige regeling iemand de laan uit stuurt, betaal je als boete 175% van de tijd dat je de vergoeding hebt gehad. Er zijn geen ‘makkelijke’ gronden om op een andere manier afscheid te nemen van iemand. In de nieuwe regeling lijkt die boete uit de VSO gehaald te worden. Dan wordt het weer makkelijker om te reorganiseren en dat is om in leven te blijven ook zeker nodig bij vele bedrijven, zo geeft hij aan.

Sanne Freriks, jurist bij BonsenReuling op het gebied van arbeidsrecht, vult aan dat vraagstukken bij bedrijven nu vooral gaan over het 2e noodpakket en hoe ondernemers daar in aanmerking voor kunnen komen. Ze hebben de cijfers nodig om een goede inschatting te kunnen maken en dan komen ze al snel bij de accountant en/of belastingadviseurs uit. De laatste weken wordt ‘de ontslagvraag’ steeds meer gesteld. Het komt ook doordat er al een voorzetje is gegeven voor de aankomende versoepeling van de regeling en dat maakt dat ondernemers er al over gaan nadenken. Het devies is nu om even af te wachten hoe het pakket er precies uitziet. Sommigen komen nu al in actie en anderen wachten af. Het is maatwerk. Ze ziet een ontslaggolf aankomen en datzelfde zei de minister zelf eigenlijk ook al. Ondernemers beseffen dat de coronacrisis langer gaat duren dan ze in eerste instantie hadden gedacht en moeten dan de plannen aanpassen.

Daarom richt zich de aandacht nu op het recht dat de werknemer heeft op transitievergoeding bij ontslag (ontslag door reorganisatie). Dit moet altijd worden betaald. De enige uitzondering is bij faillissement en dat is wat we juist allemaal willen voorkomen. Er is wel iets met die betaling mogelijk, maar daarvoor moet je het gesprek met de persoon in kwestie aangaan. Je kunt bijvoorbeeld, in overeenkomst met werknemers, de transitievergoeding betalen in termijnen. Dit natuurlijk in de hoop dat die weer kan worden aangenomen na verloop van tijd.

Wouter ziet dat deze en bestaande regels barrières zijn om te kunnen reorganiseren. Hij hoopt dat er een fonds in het leven geroepen wordt, zodat bedrijven wel gezond kunnen blijven. Ook hij geeft aan dat je in gesprek moet gaan om later en gespreid te kunnen betalen, zodat je een faillissement kunt afwenden. Bij faillissement krijgt de werknemer helemaal niks! Bovendien willen veel loyale werknemers geen faillissement op het geweten hebben.

Vakantiegeld is ook onderwerp van gesprek en dat is natuurlijk ook wettelijk vastgelegd, maar ook dat kan eventueel in overleg gespreid uitgekeerd worden. Werkgevers moeten wel in gesprek gaan met de werknemers om een regeling te treffen. Dat kan vaak ook echt wel. Over het algemeen hebben Achterhoekse werkgevers goed hart voor hun personeel en is de loyaliteit andersom dan ook groot. Maar Wouter merkt dat er veel schroom is bij ondernemers om zich kwetsbaar op te stellen. Wanneer je goed werkgeverschap hebt getoond is het in tijden van crisis geen schande om met elkaar de rek op te zoeken.

Carolien Nijhuis, eigenaresse van de Nijhuis Group, ziet dat, op het moment dat je niet gewend bent om veel te delen en eerlijk te zijn tegen je werknemers, het lastig is bovengenoemde zaken te bespreken. Maar werknemers zullen je echter verbazen! Ze willen zelfs heel graag meedenken en komen zelfs met voorstellen om je te helpen. Het is ook een lastige spagaat. Je wilt ze beschermen en niet dat ze zich zorgen maken over de voortgang van het bedrijf of de eigen toekomst. Toch is de oproep van haar om dit toch te doen, omdat het je veel kan opleveren.

Harold Vulink (Innovatiemakelaar ACT/RCT) geeft ook aan dat het meeste leed binnenskamers wordt gehouden. Het is toch de angst voor zakenrelaties en werknemerssentimenten. Dat zijn natuurlijk logische redenaties, maar ga alsjeblieft het gesprek aan om te zoeken naar oplossingen voor het te laat is.

Sanne stelt dat het belangrijk is om in de huidige tijd eerlijk de bedrijfssituatie onder ogen zien en te delen met betrokkenen. Ze geeft Carolien gelijk: als je nooit open bent geweest weet je ook niet hoe je personeel reageert. Die onvoorspelbaarheid maakt het een moeilijke stap, maar je moet wel draagvlak creëren voor je beslissingen. Niet iedereen zal staan te springen en positief reageren, maar je zult er als persoon dan ook veel van leren. Als ondernemer is dit een aparte periode en dan kun je echt wel aangeven dat deze tijd een andere manier van leiderschap vergt en dat je dus ook je zorgen kunt delen, vult Wouter aan.

Wouter en Sanne zijn benieuwd naar de nieuwe NOW regeling, van wat ze er tot nu toe van hebben gehoord verwachten ze er veel van. Ook het feit dat (om)scholing ook een belangrijke peiler is stemt ze positief. Dat omscholen is belangrijk omdat er veel mensen hun baan zullen verliezen en sommige banen over een aantal jaren gewoonweg niet meer bestaan.

Ko Rensen geeft in de napraat aan dat verlies aan vakmanschap de doodsteek kan zijn voor de Industrie en dat die kosten die er zijn hoog oplopen. Het zou natuurlijk veel goedkopen en duurzamer zijn om personeel aan elkaar uit te lenen. In reactie zegt Sanne dat je als bedrijf niet iemand kunt aanwijzen wie je kunt ontslaan, dus dat het maar zo kan zijn dat je beste mensen eruit moeten. Het afspiegelingsbeginsel treedt dan namelijk in werking. Uitlenen zou dan dus echt heel erg goed zijn. Om op een later moment eventueel weer aan te haken binnen het bedrijf.

Carolien ziet dit om haar heen niet snel gebeuren. Ze merkt juist dat de meeste ondernemers zelfs nu erg oppervlakkig blijven. Ze is ook heel erg bang dat het vakmanschap verloren gaat. Het zou toch fantastisch zijn dat we iets opener kunnen zijn. Om toch met elkaar een constructie te bedenken en zo elkaar te helpen.

Het afspiegelingsbeginsel zit in de weg voor reorganisatie en dat is wellicht helemaal niet meer van deze tijd. Het kan worden aangepast via de CAO, geeft Wouter aan, omdat je daar afspraken kunt maken buiten de kaders, mits er instemming is van de bonden.